Kahramanmaraş merkezli 11 ilde meydana gelen ve 50 bin kişinin hayatını kaybettiği büyük felakette, yapılardaki olumsuzluklar- eksik ve hatalı malzeme ile betonun kalitesizliği ortaya çıkarken, “İnsanları depremler değil, Yapılar öldürür” gerçeğini bir kere daha ortaya çıkardı. Kuzey Anadolu Fay Hattında bulunan Erzincan’da yapıların depreme dayanıklı olup olmadığı tartışması sürerken, inşaatlardaki ana taşıyıcılarda beton karışımında kullanılan dere kumu- fırat kumu karışımlarının, zamanla beton mukavemetini düşürdüğü iddiaları ise gündemdeki yerini koruyor. Yapılan tüm haberlere ve uyarılara rağmen bazı hazır beton firmaları karışımlarında dere kumu kullanmaya devam ediyorlar. İş makineleriyle derelerden alınan kumlar kamyonlara yüklenerek beton firmalarına götürülüyor. Ajans Erzincan dereden kum alınmasını yerinde görüntüledi. 1.Derecede deprem kuşağında olan Erzincan’da, 1992 depreminden ders alınmayarak inşaat betonlarında yaygın olarak dere-fırat kumu kullanılması, adeta faciaya davetiye çıkarmaya devam ediyor. Taş ocakları yerine dere kumu ve fırat nehrinden alınan kum sayesinde büyük bir rant ortaya çıkıyor. Ajans Erzincan’ın yaptığı araştırma sonucu; Erzincan’da yıllık ortalama 500 bin metreküp beton dökülüyor. Bunun için 1 milyon ton kum gerekiyor. 1 milyon ton kum ise yaklaşık 100 milyar eski hesapla 100 trilyon lira yapıyor. Bu rakamı harcamak istemeyen bazı hazır beton firmaları ise sıfır maliyetli olan dere-fırat kumunu kullanarak büyük bir rant elde ediyor. 1992 Erzincan depreminde yerle bir olan binalarda fırat kumu kullanıldığının tespit edilmesi nedeniyle büyük risk oluşturduğu için bu uygulama yasaklanmış ve aradan geçen süre içinde yeniden kullanılmaya başlanmıştı. Fırat- dere kumu kullanmak yerine, taş ocağı, kum ocağı açmak istendiği takdirde yaklaşık 100 milyon liralık yatırım yapılması gerekiyor. Bu rakamı harcamak yerine en kolay yol olan fırat- dere kumu kullanmayı tercih eden bazı firmalar, deprem gerçeğini göz ardı ederek kasalarını doldurmayı tercihini seçiyorlar.

Editör: Muhammed Enes SARIÇİÇEK