Deprem Afetinin yaşandığı bu günlerde, yapılarda kullanılan malzemenin yetersizliği ortaya çıkarken, 1. Derecede Deprem Bölgesinde olan ve hareketlilik beklenen Kuzey Anadolu fay hattındaki Erzincan’da dere kumu kullanılarak yapılan betonlar adeta faciaya davetiye çıkarıyor.
Ortadoğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nün yaptığı araştırma sonucunda yayınlanan rapora göre; Fırat Nehri kumu Agrega numunesi ASTM C 1260 standardına göre alkali slika reaktivitesi ölçme metoduna göre değerlendirilmesi sonucunda, karışımın zamanla mukavemetini kaybettiği ve fırat kumunun kesinlikle kullanılmaması gerektiği belirtildi. Kullanılan bu karışımların ilk etapta TSE testlerinden geçmesine rağmen ileriki yıllarda mukavemetini kaybettiği, alınan Karot örnekleriyle ispatlı olduğu belirtiliyor. 1992 Erzincan depreminde yıkılan binaların tamamına yakınında temel ve kolon harçlarında fırat kumu kullanıldığı ve bunun zamanla toz haline geldiği ve binanın mukavemetini büyük ölçüde azalttığı belirtildi.
Bazı Hazır Beton firmalarının sıfır maliyetli olan Dere Kumu kullanmakta ısrar etmeleri, yapılarda tehlikeyi de beraberinde getiriyor. ODTÜ tarafından hazırlanan raporda fırat kumu yıkanıp taşlar kırılsa dahi, içindeki elementler nedeniyle mukavemet sağlamıyor.
Bazı Hazır Beton Firmalarının sıfır maliyetli olan dere kumu kullanımında ısrar etmeleri 1. Derecede deprem bölgesinde bulunan Erzincan’da tepkiyle karşılanıyor. Birçok il ve ilçede dere kumu kullanılmasının yasaklanmasına rağmen Erzincan’daki uygulama faciaya davetiye çıkarıyor.
Bu konuda tedirginlik yaşayan Erzincan halkı ise 1992 depreminden ders alınması gerektiği ve Erzincan Valiliği ile Erzincan Belediyesi’nin konuya duyarlılık göstermesini istiyor.
Öte yandan 3194 Sayılı İmar Kanununa göre Belediyeler inşaatların temel ve kolonlarında Dere Kumu karışımıyla yapılan beton kullanımına yasak getirebiliyor.
